رای درمان پوسیدگی دندان دندانپزشک بخشهای پوسیده دندانتان را برمی دارد و سپس سوراخ ایجاد شده را با مواد پر کننده مخصوصی، پر می کند تا قدرت و علمکرد دندان حفظ شود. پر کردن دندان برای ترمیم ترک خوردگی و شکستگیها نیز انجام می شود. همچنین برای ترمیم دندانهایی که خیلی ساییده شده اند مثلا در دندان قروچه شدید، از مواد پر کننده استفاده می شود. البته اگر خرابی دندان زیاد باشد از روکش دندان استفاده می شود.
از چه موادی برای پر کردن دندان استفاده می شود؟
امروزه مواد مختلفی برای پر کردن دندان استفاده می شود. دندانها را میتوان با طلا، سرامیک (پورسلین)، آمالگام (نقره ای رنگ)، پلاستیک همرنگ دندان و یا رزین کامپوزیت پر کرد. همچنین موادی وجود دارد که حاوی ذرات شیشه است و به یونومر شیشه یا گلس یونومر شناخته می شود و بسیار شبیه رزین کامپوزیت کار می شود.
مراحل پر کردن دندان چگونه است؟
ابتدا دندانپزشک بی حسی موضعی استفاده می کند تا در حین درمان دردی احساس نکنید. با دریل دندانپزشکی، دستگاههای هوا برش یا لیزر بخشهای پوسیده دندان تراشیده می شوند. انتخاب نوع ابزار بستگی به دندانپزشک و همچنین راحتی بیمار دارد.
سپس دندانپزشک با میله مدرجی به نام پروب، مشخص می کند آیا همه بخشهای پوسیده برداشته شده اند یا نه. پس از برداشتن همه پوسیدگیهای دندان، دندان تمیز می شود تا از هر گونه باکتری و ذرات خارجی پاکسازی شود و آماده پر کردن باشد.
اگر پوسیدگی نزدیک به ریشه دندان باشد ممکن است ابتدا با یونومر شیشه یا رزین کامپوزیت لایه ای روی ریشه های دندان کشیده شود تا از آن بیشتر محافظت شود چرا که در داخل ریشه عصب قرار دارد و بسیار آسیب پذیر است.
مواد پر کننده دندان در حفره دندان قرار می گیرند.
در آخر دندانپزشک دندان را پولیش می کند.
چند مرحله دیگر برای پر کننده های همرنگ دندان وجود دارد چرا که نحوه قرار دادن مواد روی دندان متفاوت است. رزین کامپوزیت را به صورت لایه به لایه داخل دندان قرار می دهند. هر لایه با تابش نور مخصوصی سخت می شود و سپس لایه بعدی روی آن قرار می گیرد و همینطور کار ادامه می یابد تا دندان پر شود. سپس مواد شکل دهی می شوند و مواد اضافی برداشته می شود و دندان پولیش می شود.
معایب و مزایای هر کدام از مواد پر کننده دندان چیست؟
مزیت های پر کردن دندان با طلا
این مواد دوام بالایی دارند و حداقل ۱۰ تا ۱۵ سال برای تان عمر می کنند. اگر چه غالبا عمر آنها بیش از این است.
طلا دچار خوردگی نمی شود.
پر کننده طلا مقاومت و استحکام بالایی دارد و هیچ نگرانی از تحمل فشار فک در مورد آن وجود ندارد.
بعضی افراد زیبایی طلا را دوست دارند.
معایب پرکردن دندان با طلا
طلا گران ترین مواد پر کننده دندان است و هزینه آن بیش از ۱۰ برابر آمالگام تمام می شود.
دفعات مراجعه به دندانپزشک برای پر کردن دندان با طلا بیشتر است و معمولاً حداقل دو جلسه باید مراجعه کنید.
طلا اگر در مجاورت دندان پر شده با آمالگام، قرار داشته باشد به دلیل شوک گالوانیک ممکن است باعث درد تیز در دندان شود. برهم کنش بین فلزهای موجود در مواد پر کننده فلزی و بزاق دهان باعث میشود جریان الکتریکی به وجود بیاید، اگر چه این اتفاق نادر است.
بسیاری از مردم از رنگ طلایی دندان خوششان نمی آید و پر کننده همرنگ دندان را ترجیح می دهند.
مزیت های پر کردن دندان با آمالگام
مهمترین مزیت آن دوام بالا است. به طوری که معمولاً بیش از ۱۰ تا ۱۵ سال عمر میکند که بسیار بیشتر از عمر کامپوزیت است.
آمالگام قدرت و استحکام بالایی دارد و به راحتی فشارهای شدید فک را تحمل می کند. از این رو برای دندانهای عقبی که فشار زیادی را باید متحمل شوند، گزینه مناسبی است.
هزینه پرکردن دندان با آمالگام ارزان‌تر از همه روش‌های دیگر است.
معایب پرکردن دندان با آمالگام
بزرگترین اشکال آن رنگ نقره ای است که باعث می شود دیگران متوجه پر کردن دندان تان بشوند. به همین علت برای دندانهای جلویی مناسب نیست.
برای پر کردن دندان با آمالگام باید بخش بیشتری از دندان تراشیده شود یعنی کمی از دندان سالم هم تراشیده می شود تا فضای کافی برای قرارگیری مواد پر کننده باقی بماند.
گاهی اوقات مواد پر کننده آمالگام ممکن است باعث تغییر رنگ بقیه ساختار دندان به رنگ مایل به خاکستری شود.
نکته :
اگر چه همه ترمیمهای دندانی دچار انقباض و انبساط می‌شوند اما این اتفاق در مورد آمالگام بیشتر از مواد پر کننده دیگر رخ می دهد. هنگامی که غذاهای سرد یا داغ می خورید ممکن است انقباض و انبساط پر کردگی دندان، در نهایت باعث ترک خوردن یا شکستن دندان شود. به همین علت آمار شکستگی پرکردگی آمالگام بیشتر از بقیه مواد پر کننده دندان است.
درصد کمی از مردم ( تقریباً در حدود یک درصد), به جیوه موجود در آمالگام آلرژی دارند. توجه داشته باشید جیوه موجود در آمالگام در حدی نیست که برای عموم مردم از نظر سلامتی مشکلی به وجود بیاورد. چرا که مقدار آزاد شدن آن به شکل بخار که قابل استنشاق و جذب توسط ریه ها باشد، بسیار بسیار کم است. قرار گیری در معرض مقدار زیاد بخار جیوه با عوارض مغزی و کلیوی همراه است. اما تحقیقات زیادی در این زمینه صورت گرفته و هیچ ارتباطی بین پر کردگی آمالگام دندان و بروز مشکلی در سلامتی دیده نشده است. با این حال برای رعایت احتیاط توصیه می شود در کودکان زیر ۶ سال استفاده نشود.
مزیت های پر کردن دندان با کامپوزیت
کامپوزیت همرنگ دندان است و رنگ آن را می‌توانید دقیقاً همرنگ دندان های دیگر خود انتخاب کنید. بنابراین از نظر زیبایی برای دندان های جلویی که در معرض دید قرار دارند مناسب است.
چسبیدن قوی به دندان یکی از مزیت های کامپوزیت است. چرا که این مواد پیوند میکروسکوپی و مکانیکی با ساختار دندان برقرار می کنند، در نتیجه از دندان جدا نمی شوند.
کامپوزیت دندان چند کاره محسوب می شود یعنی علاوه بر این که سوراخ پوسیدگی دندان را با آن پر می‌کنید، می‌توانید برای بزرگتر کردن ابعاد دندان یا ترمیم ترک خوردگی یا لب پر شدگی هم از آن استفاده کنید.
برای پر کردن دندان با کامپوزیت معمولاً دندان کمتر تراشیده می شود.
معایب پر کردن دندان با کامپوزیت
دوام این مواد پر کننده دندان کم است و خیلی زود استهلاک پیدا میکند. به طوری که عمر آن به طور متوسط ۵ سال (و در صورت مراقبت مناسب بیشتر) برآورد می شود. به همین علت از کامپوزیت برای پر کردن حفره های بزرگ و دندان استفاده نمی‌شود، چرا که ممکن است تحت فشار، دوام نیاورد.به همین علت بیشتر برای دندانهای جلویی که فشار کمتری روی آنها وارد میشود استفاده می شود.
برای این که دندان خود را با کامپوزیت پر کنید مدت زمان طولانی تری باید روی صندلی دندانپزشکی بنشینید. به طور متوسط مدت زمان پرکردن دندان با کامپوزیت ممکن است ۲۰ دقیقه بیشتر از آمالگام طول بکشد.
در صورتی که کامپوزیت را به صورت اینلی یا آنلی بخواهید استفاده کنید باید بیش از یک مرتبه مراجعه داشته باشید.
هزینه کامپوزیت شاید نزدیک به دو برابر هزینه آمالگام تمام شود.
مزیت های پر کردن دندان با سرامیک
سرامیک همرنگ دندان انتخاب می شود بنابراین زیبایی مناسبی دارد.
سرامیک در مقایسه با کامپوزیت مقاومت بیشتری دارد و فشارهای شدید فک را بهتر تحمل می کند پس برای دندانهای عقبی مناسب است.
طول عمر پر کردگی سرامیک بیش از ۱۵ سال تخمین زده میشود.
پرکردگی سرامیک در مقابل تغییر رنگ و لکه خیلی مقاوم تر از کامپوزیت است.
معایب پرکردن دندان با سرامیک
شاید مهمترین اشکال آن را هزینه بیشتر بتوان نام برد.
برای ترمیم دندان با سرامیک به بیش از یک جلسه مراجعه نیاز دارید.